Όλοι μας, λίγο πολύ, θυμόμαστε τους εαυτούς μας ως παιδιά να μετράμε πέτρες, φρούτα, καραμέλες και να ανακαλύπτουμε με αυτό τον τρόπο τη διαδικασία της μέτρησης. Πόσοι όμως θυμόμαστε πώς ξεκινήσαμε να γράφουμε τους αριθμούς;
Η κατάκτηση της γραφής είναι μια δεξιότητα αυτονόητη για μας τους μεγάλους, ωστόσο εξαιρετικά σύνθετη σαν διαδικασία για τα παιδιά. Πρόκειται για μία διαδικασία η οποία περιλαμβάνει περισσότερες νοητικές διεργασίες, ώστε ένας αριθμός ή ένα γράμμα να φτάσει στη γραπτή μορφή του.
Το στάδιο της προγραφής προηγείται του σταδίου της γραφής! Αν δεν είμαστε εκπαιδευτικοί προσχολικής ηλικίας ή ειδικοί παιδαγωγοί, ίσως να έχουμε προσπεράσει αυτό το στάδιο ή να μην του έχουμε δώσει την κατάλληλη σημασία. Αυτό δε θα συνέβαινε αν γνωρίζαμε πόσες δεξιότητες αναπτύσσει και εξασκεί το παιδί κατά τη διάρκεια των προγραφικών δραστηριοτήτων που θα τον βοηθήσουν αργότερα να προχωρήσει στην επιτυχή εκμάθηση γραμμάτων και αριθμών.
Το παιδί πριν πιάσει το μολύβι και κατακτήσει την κίνηση της γραφής μαθαίνει μέσω της ιχνηλασίας να ελέγχει τις μυϊκές του δυνάμεις και να εξασκεί με αυτό τον τρόπο τη λεπτή του κινητικότητα. Παράλληλα δείχνοντάς του την προτεινόμενη φορά γραφής καλλιεργεί την οπτική του μνήμη και την αντίληψη του προσανατολισμού. Πολύ πιο απλά το παιδί θεμελιώνει την εικόνα και την αλληλουχία των κινήσεων που απαιτείται για να δημιουργηθεί ο αριθμός ή το γράμμα.
Δίνουμε βαρύτητα σε αυτό το πρώιμο στάδιο της εκμάθησης γραφής σχεδιάζοντας φύλλα εργασίας που θα μετατρέψουν την εξάσκηση του παιδιού σε μια διασκεδαστική διαδικασία. Κατεβάστε το αρχείο «Ιχνηλάτηση αριθμών» σε μορφή pdf εδώ, πλαστικοποιήστε τα φύλλα και αφήστε τα παιδιά με τη βοήθεια των γραμμών και των σημάτων κυκλοφοριακής αγωγής να εξασκηθούν στη φορά των αριθμών και την προγραφή. Το παιδί μπορεί να ιχνηλατήσει την πορεία των αριθμών απλά με το δάχτυλό του ή για περισσότερη διασκέδαση χρησιμοποιώντας ένα μικρό όχημα. Εναλλακτικά, μπορείτε να πλαστικοποιήσετε τα φύλλα εργασίας και το παιδί να εργαστεί με πλαστελίνη ή μαρκαδόρο ασπροπίνακα. Με αυτόν τον τρόπο (πλαστικοποίηση) τα φύλλα εργασίας μπορούν να καθαριστούν γρήγορα εύκολα και να χρησιμοποιηθούν ξανά και ξανά από τα παιδιά.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στην ψηφιακή εποχή που ζούμε οι μαθητές του σήμερα βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ με τη νέα τεχνολογία. Ήδη από πολύ μικρή ηλικία μπορούν να χειρίζονται τον υπολογιστή/tablet με μεγάλη άνεση, ενώ απολαμβάνουν πολύ την ενασχολήση τους με αυτά. Κατανοώντας τις ανάγκες των σύγχρονων μαθητών του 21ου αιώνα μπορούμε εναλλακτικά να προσεγγίσουμε τις ασκήσεις προγραφής με τη βοήθεια των νέων μέσων, δημιουργώντας ένα πιο διαδραστικό και βιωματικό περιβάλλον μάθησης.
Αντί για φύλλο εργασίας ο μαθητής μπορεί να εργαστεί σε μια ψηφιακή επιφάνεια χρησιμοποιώντας το δάχτυλο ή τη γραφίδα του. Σε αυτή τη λογική έχει σχεδιαστεί η «Ψηφιακή ιχνηλάτηση αριθμών», ένα διαδραστικό περιβάλλον που καλεί το παιδί να ιχνηλατήσει τους αριθμούς ακολουθώντας τους κανόνες της κυκλοφοριακής αγωγής. Η εκκίνηση είναι το πράσινο φανάρι και ο τερματισμός η πινακίδα "STOP". Κατεβάζοντας το ψηφιακό αρχείο ppt από εδώ τo μόνο που έχετε να κάνετε είναι να το αποθηκεύσετε στον υπολογιστή και να κάνετε προβολή στον διαδραστικό πίνακα (smart board) της τάξης. Με τη σειρά του κάθε παιδί μπορεί να εξασκείται στη γραφή των αριθμών ενώ οι υπόλοιποι συμμαθητές παρακολουθούν. Για εξάσκηση στο σπίτι το παιδί μπορεί να ασχοληθεί ατομικά στο tablet του.